به گزارش آوای اقتصاد; یارانه نقدی، یکی از رایجترین اشکال یارانهها، به صورت پول نقد به افراد و خانوارها ارائه میشود. این یارانه بهویژه برای کمک به افراد با درآمد پایین، بازنشستگان و بیکاران طراحی شده است. هدف اصلی این یارانه کاهش فقر، تسهیل دسترسی به خدمات اساسی و ارتقاء سطح زندگی است.
در ابتدای سال ۱۴۰۲، سامانه رفاه ایرانیان روشهای طبقهبندی خانوار را تغییر داد و بهجای دهکبندی از صدکبندی استفاده کرد تا دقت شناسایی مشمولان یارانه را افزایش دهد. یارانه نقدی به خانوارها به شرح زیر است:
دهکهای اول تا سوم: افراد تحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستی هر نفر ۴۰۰ هزار تومان دریافت میکنند، که در تاریخ ۲۵ هر ماه واریز میشود. با یارانه تشویقی، مبلغ به ۶۲۰ هزار تومان افزایش مییابد.
دهکهای چهارم تا هفتم: افراد در این گروه هر نفر ۳۰۰ هزار تومان یارانه دریافت میکنند، که در تاریخ ۳۰ هر ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز میشود. همچنین، یارانه تشویقی برای این گروه امکان خرید اعتباری تا ۵۲۰ هزار تومان را فراهم میآورد.
دهکهای هشتم و نهم: خانوارها در این دسته نیز ۳۰۰ هزار تومان دریافت میکنند، اما یارانه تشویقی شامل آنان نمیشود.
بانک اطلاعاتی «پایگاه رفاه ایرانیان» مبنای آزمون وسع و دهکبندی خانوارها است و شامل اطلاعاتی مانند تعداد اعضا، مالکیت خودرو و گردش مالی است. تغییرات در رفتار مالی خانوار میتواند به تغییر در دهک درآمدی منجر شود. برای حل مشکلات ناشی از گردش مالی بالا، وزارت کار مسئول رسیدگی به اعتراضات و درخواستهای بازبینی است.
علیرضا محمدی، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاه ایرانیان وزارت رفاه، اعلام کرد: پس از بهروزرسانی دادهها، برخی خانوارها به دهکهای بالاتر و برخی به دهکهای پایینتر منتقل شدهاند. برای حدود ۱۳ میلیون خانوار، تغییراتی اعمال نشده است. افرادی که از دهکهای پایین به صدکهای بالا منتقل شدهاند، دیگر مشمول یارانه نمیشوند.
محمدی افزود: در دو سال گذشته، بیش از ۵۰ درصد از اعتراضات به دهکبندیها برطرف شده است. تغییرات در تعداد اعضای خانواده و اطلاعات مالی ممکن است بر دهکبندی و صدکبندی تأثیر بگذارد. بهعنوان مثال، اگر فردی خودرویی را شش ماه پیش فروخته باشد و پایگاه داده بهروز نشده باشد، خودرو همچنان در اطلاعات رفاهی ثبت شده و دهک او را بالا میبرد. اکنون با بهروزرسانی دادهها، دهک و صدک خانوار مطابق اطلاعات جدید تغییر کرده است. برعکس، خریدهای جدید نیز میتواند تأثیرگذار باشد.
وی تأکید کرد: تغییرات در دهکبندی ممکن است در بهروزرسانیهای بعدی تغییر کند و درخواست شده است که پایگاه دادهها هر شش ماه یک بار بهروز شود تا سیاستگذاریهای رفاهی بهبود یابد.
محمدی ادامه داد: بر اساس قانون بودجه، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است هر شش ماه دادههای دهکبندی و وسعسنجی خانوارها را بهروزرسانی کند. آخرین بهروزرسانی در دی ماه سال گذشته انجام شده و مرحله بعدی در اوایل شهریورماه صورت خواهد گرفت.
او همچنین اشاره کرد: یارانهبگیران بر اساس آخرین بهروزرسانی یارانه دریافت خواهند کرد و اعتراضات نسبت به دهکبندی در تاریخ بروز رسانی بررسی و تغییرات لازم اعمال خواهد شد.
