به گزارش آوای اقتصاد
به نقل از شهر بورس، کوئیک و اطلس، خودروهایی که زمانی با شعار «گزینه‌ای مناسب برای طبقه متوسط» وارد بازار شدند، امروز با قیمت‌هایی در محدوده ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان دیگر شباهتی به محصولات اقتصادی ندارند. فاصله چشمگیر قیمت کارخانه تا بازار و حذف کامل خودروهای زیر نیم‌میلیارد تومان، نشانه‌ای از واقعیتی است که بخش بزرگی از جامعه با آن دست‌وپنجه نرم می‌کند: کاهش جدی توان خرید و جهش بی‌سابقه هزینه‌ها. این تحول ناگهانی نیست؛ بلکه نتیجه زنجیره‌ای از عوامل اقتصادی و ساختاری است که بازار خودرو را به‌طور بنیادین تغییر داده است.
مهم‌ترین محرک این جهش قیمتی، تورم بالای سال‌های اخیر و افزایش مستمر بهای مواد اولیه، قطعات، دستمزد و انرژی است. این روند باعث شده هزینه تمام‌شده تولید هر خودرو به‌مراتب بیشتر از گذشته شود. هم‌زمان، الزام به رعایت استانداردهای سخت‌گیرانه‌تر ایمنی و آلایندگی و همچنین نیاز به ارتقای پلتفرم‌ها، بار مالی سنگینی را به خودروسازان تحمیل کرده است. در چنین شرایطی حتی اگر تولیدکنندگان قصد عرضه محصولی ارزان را داشته باشند، واقعیت‌های فنی و قانونی اجازه تولید خودروهای کم‌هزینه را نمی‌دهد و نتیجه نهایی، محصولی است که قیمت آن ناگزیر بالا خواهد بود.
بازار کم‌رقیب؛ سود در خودروهای گران‌تر است
عامل دوم را باید در ساختار انحصاری بازار ایران جست‌وجو کرد. با محدودیت واردات و نبود رقبای جدی خارجی، خودروسازان داخلی انگیزه چندانی برای ماندن در رده خودروهای ارزان ندارند. به‌جای رقابت بر سر قیمت‌های پایین، تمرکز روی مدل‌های مجهزتر و گران‌تر از منظر تجاری سودآورتر و کم‌ریسک‌تر است. نتیجه این انتخاب، کوچک شدن سبد محصولات اقتصادی و هدایت ناخواسته مشتریان به سمت گزینه‌های پرهزینه‌تر است.
مرز ۵۰۰ میلیون؛ جایی که رؤیا به واقعیت تلخ می‌رسد
در نهایت، این مجموعه عوامل به نقطه‌ای ختم می‌شود که برای بسیاری از خانوارها ملموس است: افت قدرت خرید واقعی. امروز خودروهایی که چند سال پیش با عنوان «اقتصادی» شناخته می‌شدند، برای بخش قابل‌توجهی از جامعه در حکم یک کالای لوکس هستند. حذف تدریجی خودروهای زیر ۵۰۰ میلیون تومان از بازار به معنای آن است که داشتن یک خودرو صفر کیلومتر برای قشر متوسط بیش از هر زمان دیگری دور از دسترس شده و آرزوی مالکیت خودرو کم‌کم رنگ و بوی یک خاطره دور به خود می‌گیرد.
