همواره طلا به عنوان یک سرمایه امن در میان مردم شناخته میشود که بسیاری از افراد برای حفظ ارزش پول خود و همچنین کسب سود، طلا و سکه میخرند. طبیعتا شما نیز به این روند عادت کردهاید که هر زمان خبری غوغا میکند، اولین پیامد آن، افزایش نرخ طلا و ارز است. اما دلیل این اتفاق چیست؟ و عوامل تاثیرگذار بر قیمت طلا و سکه چه مواردی هستند؟ در این مطلب بر آن هستیم تا پاسخ این سوالات را بررسی کنیم.
علت تاثیرپذیری قیمت طلا از اخبار
همانطور که مطرح شد، حتما متوجه شدهاید که هنگامی که خبری در ایران و یا دنیا پخش میشود، اولین واکنش قیمتی مربوط به دلار و طلا است. حال این خبر میتواند شیوع یک بیماری، اتفاقات سیاسی و اقتصادی، جنگ و … باشد. به نظر شما دلیل آن چیست؟
شاید بتوان گفت بهترین پاسخ برای سوال جو روانی به وجود آمده در صورت بروز اتفاقات مذکور است. افراد جامعه طلا را به عنوان یک دارایی امن و بهترین راهحل برای سرمایهگذاری در زمان بروز مشکلات میدانند. بررسی تاریخی قیمت طلا نیز این موضوع را نشان میدهد که در بازههای زمانی خاص، قیمت آن افزایش داشته و در بقیه مواقع که جو آرامی بر جوامع حاکم بوده توانسته ثبات خود را حفظ کند.
پس دلیل تاثیرپذیری شدید قیمت طلا و سکه نسبت به بازارهای موازی این است که افراد ترجیح میدهند در هنگام بروز مشکلات اقتصادی و اجتماعی، سرمایه خود را به داراییهای امنی همچون طلا اختصاص دهند تا در صورت بروز هرگونه مشکل ارزش پول آنها حفظ شود. در نتیجه اتفاقات مذکور باعث افزایش تقاضا میشود و با افزایش تقاضا برای خرید طلا قیمت آن نیز افزایش مییابد.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت طلا و سکه
قبل از اینکه بخواهیم عوامل تاثیرگذار بر قیمت طلا را بررسی کنیم، بهتر است بدانیم فرمول دقیق محاسبه قیمت طلا چیست تا بتوانیم به نتیجه مورد نظر برسیم. ابتدا به سراغ مظنه طلا می رویم. فرمول مظنه طلا به شرح زیر استع:
![]()
فرمول محاسبه قیمت هر گرم سکه بهار آزادی (۲۲ عیار، خلوص ۹۰۰ از ۱۰۰۰) هم به شکل زیر است:

اگر کمی به فرمول محاسبه مظنه طلا دقت کنید، در صورت این کسر قیمت جهانی اونس طلا را میبینید که در قیمت دلار ضرب شده و در محاسبه قیمت سکه نیز، از عدد به دست آمده با فرمول مظنه طلا استفاده شده است. بنابراین، دو عامل اصلی و تعیینکننده قیمت طلا، اونس جهانی و قیمت دلار هستند. پس برای اینکه بدانیم چه عواملی بر قیمت طلا و سکه تاثیر مستقیم دارند، در واقع باید به عوامل تاثیرگذار بر قیمت اونس جهانی و قیمت دلار توجه کنیم چون این عوامل قیمت طلا را تحت الشعاع قرار میدهند.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت طلا در جهان (اونس جهانی طلا)
قیمت جهانی طلا به عواملی نظیر: رفتار سرمایهگذاران، شاخص دلار، متغیرهای کلان اقتصادی و عرضه و تقاضا بستگی دارد. در ادامه، به بررسی عوامل تاثیرگذار بر قیمت اونس جهانی طلا میپردازیم.
سیاستهای پولی اتخاذی توسط فدرال رزرو
سیاستهای پولی اتخاذ شده از سوی فدرال رزرو را میتوان مهمترین عامل تاثیرگذار بر قیمت جهانی طلا دانست. گزارشهای فدرال رزرو هم میتواند بر بازار طلا تاثیر مستقیم بگذارد. جلسات کمیته فدرال هر ۶ هفته یکبار اجرا میشود که طی آن سیاستهای پولی آتی و وضعیت اقتصادی ایالات متحده مورد بررسی قرار میگیرد.
اگر در این کمیته تصمیم گرفته شود که نرخ بهره افزایش پیدا کند، بازار طلا به این اتفاق واکنش نشان داده و قیمت اونس جهانی کاهش مییابد، از طرفی اگر تصمیم کمیته بر این باشد که نرخ بهره ثابت بماند این خبر باعث میشود تا قیمت طلا تمایل به حرکت صعودی داشته باشد.
دلیل این واکنشها هم این است که زمانی که نرخ بهره کم باشد، سودی که اوراق قرضه دولتی یا سپردههای بانکی میدهند کمتر از نرخ تورم است و از تورم عقب میماند که در نتیجه باعث زیان سرمایهگذاران میشود. در چنین شرایطی افراد ترجیح میدهند پول خود را به یک بازار امن مانند طلا و سکه بسپارند.
اطلاعات و دادههای اقتصادی
دادههای اقتصادی مانند: نرخ بیکاری، دستمزد، نرخ تولید، دادهها و نیز رشد ناخالص داخلی بر تصمیمات و سیاستها فدرال رزرو و به تبع آن بر قیمت طلا نیز تاثیرگذار است.
به عنوان مثال: کاهش نرخ بیکاری، افزایش تولید و رشد تولید ناخالص، کاهش قیمت طلا را به همراه دارد و بالعکس. افزایش نرخ بیکاری، کاهش تولید و رشد تولید ناخالص سرمایهگذاران را به خرید طلا جذب میکند و قیمت طلا افزایش مییابد.
عرضه و تقاضا
مانند هر کالایی عرضه و تقاضا بر قیمت طلا و سکه نیز تاثیرگذار است. به این صورت که اگر تقاضا برای طلا زیاد باشد، قیمت آن افزایش پیدا میکند و زمانی که عرضه طلا بیشتر باشد، قیمت آن با کاهش مواجه میشود.
نرخ تورم
نرخ تورم رابطه مستقیم با قیمت طلا دارد به این صورت که هرچه نرخ تورم بالاتر رود علاقه مردم به سرمایهگذاری در بازارهای مالی افزایش مییابد. به این ترتیب تقاضا برای خرید طلا زیاد شده و قیمت آن نیز افزایش مییابد. از طرفی با کاهش نرخ تورم، از جذابیت طلا به عنوان یک دارایی امن کاسته شده و قیمت آن نیز روند نزولی پیدا میکند.
نوساناتِ قیمت دلار
رابطه بین قیمت طلا و دلار در جهان از نوع معکوس است. به این صورت که تقویت شاخص دلار آمریکا با کاهش قیمت طلا همراه است و در صورتی که دلار روندی کاهشی داشته باشد، خرید طلا جذابیت پیدا کرده و قیمت آن افزایش مییابد.
صندوقهای سرمایهگذاری طلا
صندوق سرمایه گذاری طلا در واقع نوعی سرمایهگذاری غیرمستقیم در طلا است. تاثیر صندوقها بر قیمت طلا ممکن است کم باشد ولی بیتاثیر نیست. هرچه تقاضا برای خرید واحد این نوع صندوقها افزایش پیدا کند، باعث افزایش قیمت طلا شده و برعکس.
بیثباتی اقتصادی
قیمت طلا با افزایش عدم قطعیت سیاسی و بیثباتی اقتصادی زیاد میشود. این عامل کاملا روانشناختی است و وابسته به رفتار سرمایهگذاران میتواند از یک عامل زئوپلیتیک به عاملی دیگر تغییر کند.
از جمله این عوامل ژئوپولتیک در سال ۲۰۱۹ میتوان به شکست مذاکرات آمریکا و کره شمالی، مناقشات هند و پاکستان، نزدیک شدن برگزیت به خط پایان و مذاکرات تجاری ایالات متحده و چین اشاره کرد. تمامی این موارد اغلب باعث گران شدن قیمت اونس جهانی و در نتیجه طلا میشوند.
نویسنده: محمدلی