به گزارش آوای اقتصاد; ایران و پاکستان از دهه ۱۳۸۰ به دنبال توسعه روابط تجاری بوده‌اند. در سال ۱۳۸۲، دو کشور موافقت‌نامه تعرفه ترجیحی امضا کردند، اما از سال ۱۳۹۷ واردات بیش از ۲۰۰۰ قلم کالا به ایران ممنوع شد، که بسیاری از اقلام تحت این توافق نیز مشمول این محدودیت شدند. با این حال، اواخر سال گذشته مقامات سازمان توسعه تجارت ایران اعلام کردند که موافقت‌نامه تجارت ترجیحی با پاکستان احیا شده و مذاکرات برای امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد بین دو کشور در مراحل نهایی تبادل لیست کالاها قرار دارد.
سید محمدصادق قنادزاده، معاون ارتقای کسب و کارهای بین‌المللی سازمان توسعه تجارت، در اردیبهشت ۱۴۰۳ اعلام کرد که چهار دور مذاکره در این رابطه انجام شده و ایران منتظر پاسخ نهایی از طرف پاکستان است. طبق آخرین اطلاعات، وزیر صمت ایران اعلام کرده است که وزیر پاکستان طی دو ماه آینده برای نهایی کردن لیست کالاها به ایران سفر خواهد کرد.
هدف‌گذاری دو کشور برای رسیدن به تجارت ۱۰ میلیارد دلاری تا سال‌های آینده مورد توجه قرار گرفته است. همچنین در سند همکاری ۵ ساله ایران و پاکستان پیش‌بینی شده که تا سال ۱۴۰۳ تجارت دو کشور به ۵ میلیارد دلار برسد. مسئولان سازمان توسعه تجارت نیز تأکید کرده‌اند که اگر تجارت غیررسمی بین دو کشور به تجارت رسمی تبدیل شود، همین اکنون نیز این هدف ۵ میلیارد دلاری محقق شده است.
جزئیات تجارت ایران و پاکستان در سال ۱۴۰۲
آمار تجارت بین ایران و پاکستان نشان می‌دهد که تراز تجاری ایران با پاکستان از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۱ به نفع ایران بوده است. با این حال، در سال‌های ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، واردات ایران از پاکستان رشد سریعتری نسبت به صادرات ایران به این کشور داشته است. برنج سهم عمده‌ای از صادرات ایران به پاکستان را تشکیل داده و بیش از ۸۵ درصد از کل ارزش صادرات ایران را شامل می‌شود.
در سال ۱۴۰۲، تجارت غیرنفتی ایران و پاکستان به بیش از ۴.۹ میلیون تن و به ارزش ۲.۷ میلیارد دلار رسید. این رقم نسبت به سال ۱۴۰۱ با رشد ۱۴.۷ درصدی در وزن و ۱۰ درصدی در ارزش همراه بوده است. از این میزان، صادرات ایران به پاکستان به ۴.۳ میلیون تن به ارزش ۲.۰۷ میلیارد دلار رسیده که نشان‌دهنده رشد ۲۳ درصدی در وزن و ۳۹ درصدی در ارزش نسبت به سال گذشته است. در مقابل، واردات ایران از پاکستان به ۵۵۴ هزار تن به ارزش ۶۷۳.۹ میلیون دلار کاهش یافته است، که دلیل اصلی آن افزایش تولید داخلی برنج و کاهش نیاز به واردات از پاکستان و هند بوده است.
